Kleuter keuzestress; wat helpt?

Keuzestress een definitie

Keuzestress, het staat niet in de Van Dale toch kent iedereen het woord maar ook het gevoel wel. Wikipedia dan maar:     

Keuzestress is een vorm van stress die veroorzaakt wordt doordat iemand overspoeld wordt met informatie die overwogen moet worden om een 'goede' keuze te kunnen maken (Schwartz, 2004)

 Niet alleen de complexiteit van de keuze speelt mee, ook het enorm toegenomen aantal keuzes in de laat moderne samenleving is een belangrijke oorzaak van keuzestress....(Beck, 1992)

Het is een steeds groter probleem voor jongeren, maar zo blijkt, kleuters kunnen er ook wat van!

 

Het begin

Steeds vroeger in het leven moeten er behoorlijk belangrijke keuzes gemaakt worden. Het begint voor een kind natuurlijk al met de keuzes die de ouders maken. Welke opvang, peuterspeelzaal, wat voor een soort school... Wanneer begint het lastig te worden voor de kinderen?

 

Onbezorgde dreumesen, blije peuters en dan het liefst zo vrolijk door naar uiteindelijk de puberteit (is dat niet die tijd dat vooral ouders moeilijk doen?), het zou mooi zijn... Is daar eerst een soort van stress bij het uitzoeken van kleding, er zijn kinderen die daar nooit moeilijk over doen, maar je hebt ze... Dan komt daar de schoolgang en daarmee dan nog meer keuzes en informatie met betrekking tot die keuzes.

 

Een voorbeeld
Stel je voor: je hebt het naar je zin in je klas, fijn spelen in de poppenhoek, knutselen en ook nog eens met je vriendinnen samenwerken aan echte werkjes die je van de juf hebt gekregen. In de pauzes speel je met een groepje en samen bedenken jullie wie bij wie gaat spelen na school. Soms gooit er dan een ouder roet in het eten, het komt goed, het is te overzien...

 

De zomervakantie nadert en dan komt dus ook de dag dat de juf gaat vragen bij wie je volgend jaar in de klas wilt zitten. Je mag twee namen noemen. Twee maar! Daar ga je dan... wikken en wegen en uitvoerig overleggen. Slim als je bent stel je nog voor dat al je vriendinnen jou moeten noemen, dan komen jullie vast allemaal bij elkaar in de klas. Zou het werken?

Je moeder (of vader natuurlijk) hoort dit aan en ziet scenes uit tv programma's voor zich: er moet geëlimineerd worden en jou wordt ook nog voor de camera gevraagd waarom je die wel en de ander niet kiest... Maar dat zijn echt grote mensen toch, jij bent nog zo'n ...oooh zegt je moeder echt kleintje?

 

Dat dus. Slapeloze nachten worden het net niet, wel moeilijke momenten voor het slapen gaan en ook op school als je net wat woorden hebt gehad met een van je vriendinnen die meteen je vriendin niet meer is, voor tien minuten minimaal.

De dag van de keuze is aangebroken, je zegt twee namen, heel andere namen dan je van plan was, maar ja je had gisteren ruzie met die ander... Komt diezelfde week nog regelmatig terug naar de juf om na te vragen of je misschien nog wat mag veranderen. Het grote wachten is aangebroken.

 

Kom je op mijn feestje?
Je kind, je kleuter, krijgt een uitnodiging voor een feestje. Helemaal enthousiast want het is ook nog eens een paardenfeestje, "eigenlijk was het geheim mama", hoeveel nachten nog? Niet veel later komt er nog een uitnodiging, in de brievenbus want in de klas geven mag niet vanwege de jij mag wel/jij mag niet ongemakken, ook een leuk feestje, maarrrrr... Jawel! Twee feestjes op dezelfde dag. Kiezen???  Stress!!!

 

Kies er eentje uit de kring want anders..
Dus toch! Het bestaat de kleuter keuzestress. Arme kleuters, arme ouders. Het begin van het echte leren kiezen, het maken van overwegingen en trekken van conclusies.
Aangezien een goed begin het halve werk is, is het dan aan de opvoeders om de kleuters te ondersteunen, te begeleiden in het maken van die keuzes. Vragen daarover? Neem gerust contact op met ondergetekende!

 

 Tips

 

• praat met je kind over de keuzes en de stress en wees dan oprecht en eerlijk.
• vraag door, waarom wil een kind iets of waarom juist niet? Herhaal dit.
• stel je kind voor dat alles kan en mag: wat zou dan het meest ideale zijn?
• blijf niet 'eindeloos' doorgaan (denk aan iets kiezen uit een menukaart in een restaurant, de ober komt eraan!), stel samen vast wanneer een bepaalde keuze gemaakt moet worden.
• praat over het wat als... eigenlijk blijkt dan al dat er heus ook weer niet zoveel van af hangt, er valt zelfs van te leren!
• ongeacht de keuze, het verandert je kind niet, vertel/ laat zien/voelen dat je in je kind gelooft!
• doe wat leuks, iets wat ontspannend werkt... Knuffelen, voorlezen, badderen,....

Een heel herkenbaar onderwerp voor veel mensen. Verder lezen over stress (want ok, toegegeven ook wij, grote mensen, hebben wel eens stress...)? Albert Sonnevelt van leven zonder stress, psycholoog en ondernemer, geeft op zijn site uitleg en tips.

Met de kleuter van de voorbeelden van hierboven is het goed gekomen hoor: de juffen hebben goed opgelet tijdens het hele schooljaar en een mooie compromis-samenstelling bedacht, iedereen is blij. Oh en de feestjes? Het beste van beide werelden is natuurlijk ook fijn, alle feestjes bezocht, wel wat, maar zeker niet het leukste deel, gemist en helemaal tevreden en met blozende wangen erg moe het bed in die avond.

Kleuter keuzestress, stress, volle hoofden...eigenlijk is het zoals Antoine de Saint-Exupéry (De kleine prins) al schreef: "enkel met het hart kan men goed zien"

...volg je hart...

dathelpt!

Dieuwke A. Tigchelaar, www.dathelpt.org

Altijd lastig zo'n afscheid, geen zin in school? Tips om het weggaan te verbeteren.

Toch weer "laat het los..."

Eindigde ik mijn vorige blog met het welbekende: "laat het los, laat het gaan!", nu kan ik er mee beginnen. Vanochtend nog las ik op Facebook (want ik moest nodig werken, dus een eerste actie is dan uiteraard alles even 'checken') dat een kleuter na een aantal maanden school, geen zin meer heeft in school. Ik denk aan mijn eigen peuter die de ene dag zingend en de andere dag huilend achterblijft op het kinderdagverblijf. Het is niet leuk om haar huilend achter te laten, het voelt zoveel beter als ze me lachend uitzwaait, maar weggaan moet. Naar school of werk gaan ook trouwens. Laat maar los, ga maar, pfff kan het ook anders?
 

Goed voorbeeld, doet...

Over het afscheid zelf kunnen we het natuurlijk ook hebben, maar waar begint het? Hoe doen we zelf eigenlijk over weggaan/weg moeten? Hebben we zelf altijd zin in opstaan, zin in werken? Echt niet elke dag, tenminste wij niet, laat ik maar voor me/onszelf praten. Het liefst de wekker uit en nog even omdraaien, om dan zoals bijna elke ochtend toch uiteindelijk weer haast te hebben. De kinderen die avond ervoor net wat te laat, of ok echt véél te laat, naar bed gebracht, die willen dus ook niet wakker worden en al helemaal niet opstaan. Opschieten eten, aankleden, spullen bij elkaar zoeken, rénnen! Dit alles gaat nog wel gezellig, maar in het weekend of in een vakantie loopt het toch echt allemaal anders, eerlijk is eerlijk.

Huppelend naar ons werk? Ehm nee. Fantaseren over toch die miljoenen winnen en alleen maar doen wat je blij maakt (om een of andere reden hoort vroeg op daar dan niet bij, alsof je kinderen dan niet naar school moeten...)? Ehm ja!

Daar valt dus echt wel winst te halen, hier zeker. Een goede voorbereiding is immers het halve werk. Goed uitgerust en georganiseerd is toch een veel beter vertrekpunt. En zelf niet te veel mopperen over werk en moeten, maakt dat kinderen ook beter, positiever de dag ingaan.

 

Leuke vooruitzichten helpen echt!

Ken je ze? De dagen of momenten waar je naar uit kan kijken? Fijn, vasthouden! Samen aftellen, erover praten en fantaseren, voorpret kan zo leuk zijn, soms haast leuker dan waar je naar uitkeek, maar ja dan heb je wel extra lang genoten, toch? Het hoeven geen grote zaken te zijn waar je naar uit kan kijken, er is heus wel wat te vinden. Wat ga je doen die dag op school, op je werk of er na? Misschien iets bijzonders vertellen over wat je dit weekend, deze vakantie gedaan hebt, iets laten zien dat je meegenomen hebt... Of aan het einde van de (school)dag: spelen met je vriendinnetje, voetballen of naar de speeltuin, eindelijk die heerlijke bankhangmiddag inclusief dvd en wat lekkers... Goed het idee is nu wel duidelijk. Bespreek bij het (liefst gezamenlijke) ontbijt nog even de dag, de plannen, vraag waar iedereen wél zin in heeft (alleen al het buiten spelen kan een fijn vooruitzicht zijn), of wie ze denken vandaag te zien op het kinderdagverblijf. Het geeft de dag net dat soms zo nodige zetje de goede kant op.

 



Foto credit: Brad Flickinger op Flickr

Gewoon maar gaan...

Leuk of niet leuk, zin of geen zin, wat moet, dat moet! Hoe was het ook alweer...leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker? Ik ben van mening dat het al wel leuker gemaakt kan worden allemaal, maar goed makkelijker dus in ieder geval. Hoe dan? Overleg, onderschat niet de creativiteit in het bedenken van  oplossingen van je kind, hoe jullie het samen beter kunnen laten gaan. Heeft je kind stelselmatig of gewoon echt heel erg geen zin in school, vraag dan na hoe het op school gaat! Zo kwam ik er tijdens een goed gesprek bij het naar bed brengen achter dat onze kleuterdochter school en BSO op zich heel leuk vond, maar zo op zag tegen het lopen van school naar de BSO. Het ging vooral om het tempo, tsja die kleuterpootjes konden het niet bijbenen, voor haar gevoel dan in ieder geval. Een gesprekje met de begeleiders van de BSO en het werd ineens wel een leuke dag, de BSO-schooldag.



 

 

Foto credit: Phil Roeder op Flickr



Vindt het ene kind het prettig om hand in hand het plein op te gaan, een kus en knuffel te krijgen bij de deur en ook nog zwaaien bij het raam, het andere kind doet het juist op het beste bij één moment van afscheid. Neem de tijd om samen te onderzoeken en te overleggen wat het beste werkt en neem daarbij ook jezelf onder de loep. Wat doe jij op de wegbreng/afscheid momenten? Heel gehaast, erg emotioneel, gemaakt vrolijk... het heeft allemaal invloed. Ga je ook echt als je zegt dat je gaat of na een "dag"?

Als het beter of goed gegaan is, daar dan ook samen blij over zijn, evalueren wat nu zo prettig was en doorgaan natuurlijk!


Afsluiten van de dag is al het begin van de volgende dag!

Het naar bed brengen is al een onderwerp op zich, daar een volgende keer vast meer over, maar het is hét moment om de volgende dag te bespreken. Sluit de dag af met het bespreken van de leuke dingen van die dag, minder fijne momenten kunnen uiteraard ook besproken worden maar sluit wel af met iets positiefs. Kijk samen al naar de volgende dag, eventueel ook naar iets wat over slechts enkele nachtjes gaat gebeuren (nog twee dagen en dan...), waar hebben jullie, waar heb jij zin in? Meteen een fijne gedachte om de nacht in te gaan.

 

Van weggaan is het weer terugkomen soms nu eenmaal het leukste...

 

Daahaag!

 

Of nee toch nog dit: blijft het lastig, praat er dan over! Dat kan uiteraard ook met mij.

 

Nu stop ik écht.

 

Dieuwke A. Tigchelaar, www.dathelpt.org

 

 

De trukendoos

steeds wijzer
Laatst had ik een afspraak met een meisje van 8 jaar. Een pientere dame die me weer een stap verder heeft kunnen helpen in het wijzer worden over (omgaan met) kinderen. Zo werkt het in dit werk echt, ze denken dat je hen komt helpen of wat komt leren en ondertussen kom ik er zelf altijd weer wijzer vandaan. Fijn werk heb ik!

Natuurlijk hoop ik dat ik dan ook een kind het gevoel kan geven wat geleerd te hebben, maar dan het liefst op zo'n manier dat het voor het kind voelt alsof hij/zij helemaal zelf op het idee gekomen is.

trucjes
We hebben het gehad over trucjes die je jezelf aan kan leren. Ik wist er wel een paar, de vraag hoeveel ik er eigenlijk wist of had, kon ik echt niet beantwoorden. Ik leer steeds weer bij, of verander bestaande trucs...

De truc van de week: verander je houding en daardoor je gevoel. Het proberen waard!
We hebben samen gespeeld hiermee. Het leukst (en dus stiekem ook het best) werkte deze: doe alsof je boos bent, echt super-de-puper boos... Zonder woorden én een ander zou nu moeten kunnen raden dat je boos bent. Hoe zou je dan doen?  Nou ja iets van de vuisten gebald, kaak gespannen, misschien wel staan en groot maken... Heb je een beeld hierbij (of zit je net als ik nu met een vertrokken, boos gezicht te lezen)?
Komt nu de truc: ga naar de 'boze' en verander iets aan de houding. Bijvoorbeeld: gebalde vuisten naar beneden doen, schouders naar beneden duwen.... Resultaat: spanning neemt af, boosheid dus ook.

Foto credit: Philippe Put op Flickr

Uiteraard hebben we daarna nog andere houdingen geprobeerd en de oplossingen meteen erachteraan. Bij angst werkte in dit geval duidelijk alleen al de schouders naar achteren doen (want als je bang bent, in dit geval dus, dan duik je in elkaar). Zou dat dan ook bij jezelf werken? We gaan het oefenen...

dat doe ik anders noooooit
Boos worden, bang zijn, dat soort spanning daar heb ik gelukkig zelf niet zoveel last van. En toch... Ken je dat, je gaat net iets te laat weg, zit dan toch eindelijk in de auto en rijdt zó de file in. Of achter een tractor waar je niet langs kunt maar zeker wel wilt en wel nu! Zoiets dus.... Ja hoor, daar ga ik dan (ja ook ik): schouders omhoog, stuur extra stevig vast, kiezen op elkaar en alsof het ook maar enigszins zou kunnen helpen: steeds maar weer kijken op het dashboardklokje... 
Helaas is de schoolvakantie weer voorbij hier, gegarandeerd dat ik mijn 'eigen' trucjes kan gaan toepassen!

Eigenlijk is het dus zoals je al een tijdje ongeveer overal wel hoort waar kinderen zijn: "laat het los, laat het gaan!"


Dieuwke A. Tigchelaar   www.dathelpt.org





Spits?

 

Daar sta ik dan, ietwat gehaast, helemaal geen zin in koken, maar ja het is echt de tijd voor koken, eten en alles daarna... "Mamaaaa", gevolgd door trekken aan mijn broek, lekker handig als ik net de pan van het fornuis wil tillen. Ik zucht en ok brom ook wat gemopper...

Hoe was het ook alweer met tijd en aandacht voor de kinderen? TV staat aan, I-Pad ligt op de bank maar peuterlief trekt dus aan mijn broek. De broek van mama... Mamaaaa bedoel ik eigenlijk... Zijn ze dit dan? De moeilijke momenten, is dit het spitsuur, uitdagende en misschien zelfs lastige kinderen?


Diep ademhalen en... "Wacht even" ik zet de pan op het aanrecht, kniel naar ooghoogte (het werkt echt!) van peuter en lach naar haar. Weg kookstress, welkom blijheid. Peuter trekt mama naar haar eigen keuken, "kijk, ook pan roeien"...

Roeren moet ik dus, maar nu in haar pan, ik voeg ook maar meteen ingrediënten toe, lijkt me heerlijk soep met pannenkoek, een potje ketchup en een doosje ijs (let wel de verpakkingen he, lang leve de AH mini's). "Roer jij even verder lieverd? Dan maakt mama ook het eten klaar, gaan we zo jouw en mijn eten opeten".

Samen de tafeldekken, zo werd het toch nog gezellig...

Weer een ander verhaal is dan toch echt het (al dan niet) eten zelf. Veel gehoord, bevraagd en beschreven probleem. Binnenkort geef ik daar een lezing/workshop over: 'hoe houden we het gezellig aan tafel?' Nu al benieuwd naar de reacties van de deelnemende (groot)ouders en opvoeders, interactief gaat het namelijk in ieder geval worden. Verder buig ik me dus in de komende periode over de literatuur en sites die ik over dit onderwerp heb gevonden. Kom maar op!

In ieder geval het bekijken waard: http://www.blijaantafel.nl/


Eet gezellig!


Dieuwke A. Tigchelaar www.dathelpt.org